سیاست و بازاریابی - مدتی است که تصمیمات جدیدی برای بازار خودرو و نحوه فروش توسط خودروسازان گرفته شده است. یکی از مهم‌ترین این تصمیمات بحث قرعه‌کشی خودرو است که نظر همه را به خود جلب کرده است. فروش فوق‌العاده ایران‌خودرو و سایپا از روز عید فطر آغاز شد و تا روز 14 خرداد ادامه داشت.
برترین‌ها: مدتی است که تصمیمات جدیدی برای بازار خودرو و نحوه فروش توسط خودروسازان گرفته شده است. یکی از مهم‌ترین این تصمیمات بحث قرعه‌کشی خودرو است که نظر همه را به خود جلب کرده است. فروش فوق‌العاده ایران‌خودرو و سایپا از روز عید فطر آغاز شد و تا روز 14 خرداد ادامه داشت.
مراسم قرعه کشی برای تخصیص 15 هزار دستگاه از چهار مدل از محصولات ایران‌خودرو، روز شنبه 17 خرداد ماه، و همچنین قرعه کشی سایپا برای تخصیص 10 هزار دستگاه از 7 مدل خودرو گروه خودروسازی سایپا روز یکشنبه 18 خردادماه برگزار خواهد شد.
چرا چنین طرحی تصویب شد؟
فروش فوق‌العاده محصولات دو خودرو‌ساز بزرگ طبق دستور وزارت صمت صورت گرفت تا از این طریق بازار آشفته خودرو که قیمت‌ها در آن روزانه و بدون هیچ دلیلی افزایش می‌یافت کنترل شود.
محدودیت‌ها و شرایط لازم برای ثبت‌نام در این طرح چه بود؟
برای شرکت در این فروش فوق‌العاده محدودیت‌هایی را در نظر گرفتند تا فقط افرادی که نیاز واقعی به خودرو دارند بتوانند ثبت‌نام کنند و حضور سایر افراد غیر ممکن باشد.
از جمله:
هر کد ملی فقط امکان ثبت‌نام و خرید یک دستگاه خودرو دارد. مشتریان در 36 ماه اخیر اقدام به خرید خودرو از خودروساز نکرده باشند. الزام دارا بودن گواهینامه رانندگی برای خریداران. سن خریدار خودرو بالاتر از 18 سال باشد. افراد نباید پلاک خودرو فعال و نصب شده داشته باشند. متقاضیان مکلفند ظرف 48 ساعت پس از اعلام منتخبان از سوی خودروسازان، نسبت به تکمیل وجه اقدام نمایند. مهم‌ترین شرط این‌که، در صورت انتخاب شدن در قرعه کشی و تحویل خودرو، سند خودرو یک‌سال در رهن شرکت می‌ماند و امکان صلح و فروش وکالتی وجود ندارد. و چند شرط دیگر که برای خرید خودرو مدنظر گرفته شده است. البته ناگفته نماند، طرح فروش فوق‌العاده بدون حاشیه هم نبود و شرط واریز بخشی از پول خودرو از سوی خریداران حاشیه‌هایی را به وجود آورد تا جایی که سرپرست وزارت صمت را ناچار به واکنش کرد و مدرس خیابانی طی دستوری اعلام کرد خودروسازان حق دریافت هیچ گونه وجهی از متقاضیان جهت حضور در قرعه‌کشی را نخواهند داشت.
اما با تمام محدودیت‌هایی که برای حضور در این قرعه کشی قرار داده شده خبر‌ها حکایت از حضور چند میلیون متقاضی دارد. این در حالی است که حجم خودرو‌هایی که از سوی دو خودروساز بزرگ در فروش فوق‌العاده عرضه می‌شود در مجموع 25 هزار دستگاه است و این بدین معنا است که اکثریت ثبت نام کنندگان موفق به خرید خودرو نخواهند شد.

حال و هوای بازار خودرو در این روزها چگونه است؟
در حالی که همه در انتظار برگزاری قرعه کشی فروش فوق‌العاده هستند، بازار خودرو در حال حاضر روز‌های آرامی را پشت سر می‌گذارد. به گفته فعالان این بازار هر چند قیمت خودرو نسبت به هفته‌های گذشته کاهش یافته، اما فعلاً خبری از خریدار و فروشنده در بازار نیست.
افرادی که نیاز به خودرو دارند با ثبت‌نام در فروش فوق‌العاده ترجیح داده‌اند تا شانس خود را برای خرید خودرو با قیمت کارخانه و با قیمت بسیار پایین‌تر از نرخ بازار امتحان کنند تا شاید ناچار به خرید خودرو با قیمت گزاف نشوند. از طرفی فروشندگان نیز که همیشه تمایل دارند کالا خود را با بالاترین قیمت عرضه کنند در حال حاضر دست نگه داشته و منتظر تعیین تکلیف قرعه کشی هستند تا بر اساس آن قیمت‌های خود را مشخص کنند.
اما آسیب‌های این بخت‌آزمایی بزرگ چیست؟
فارغ از اینکه فروش خودرو به روش قرعه کشی خوب یا بد است باید این موضوع را در نظر گرفت خودرو‌های در نظر گرفته شده در این قرعه کشی حجم بسیار ناچیزی از تقاضا را پوشش می‌دهد و بخش عظیمی از متقاضیان به خواسته خود در این فرایند دست پیدا نمی‌کنند و ناچارند برای خرید به بازار مراجعه کنند.
این در حالی است که اگر خودروسازان حجم عرضه خود را افزایش ندهند علی رغم کاهش قیمت‌ها طی هفته‌های اخیر، دوباره فرصت برای جولان دلالان مهیا شده و با سوءاستفاده از ورود متقاضیان به بازار مجدداً دست به قیمت‌سازی زده و بازار خودرو را آشفته می‌کنند.
همچنین برخی اقدام به اجاره کارت ملی فردی که فوتش ثبت نام نشده است می‌کنند. بعد از اینکه نام این فرد در قرعه کشی برنده می‌شود اقدام به ثبت فوت این فرد می‌کنند که خب طبیعتاً نمی‌شود سند این خودرو را در رهن نگه داشت، و این خود به‌تنهایی راه را برای سودجویان باز کرده است.

احتمال برنده شدن در ثبت‌نام خودرو‌های داخلی: 0.31 درصد!
با پایان یافتن زمان ثبت نام در طرح فروش فوق العاده خودرو سازان برخی از اعداد و ارقام مربوط به آن بررسی می‌گردد.
ظرفیت فروش:
25 هزار خودرو (10 هزار محصولات سایپا و 15 هزار محصولات ایران خودرو)
تعداد ثبت نام ها: حدود 8 میلیون نفر
(1.5 میلیون نفر سایپا و 6.5 میلیون نفر ایران خودرو)
احتمال انتخاب در قرعه کشی:
0.31 درصد (0.67 درصد سایپا و 0.23 درصد ایران خودرو)
بیشترین احتمال موفقیت در قرعه کشی بر حسب خودرو:
پیکاپ دو کابین ریچ شرکت سایپا و رانا شرکت ایران خودرو
واکنش مردم به اجرای چنین طرحی چه بوده است؟
تصویب این طرح، موجب واکنش‌های بسیاری شد. برخی امیدوار به برنده شدن، این طرح را طرح خوبی می‌دانند. اما برخی از مردم معتقدند تصویب و اجرای این طرح تحقیرآمیز است. در ادامه تعدادی از نظرات مردمی را باهم می‌خوانیم.

منابع: گسترش‌نیوز، میزان، خبرآنلاین، روزنامه اقتصاد