سیاست و بازاریابی - صنعت لجستیک مثل سایر صنایع در عصر مدرن با دیجیتالی شدن گره خورده و هر جایی که پای تجارت آنلاین به میان آمده، تحولات فناورانه این صنعت خودی نشان داده‌اند. حتی بیماری همه‌گیر کرونا که فعالیت بسیاری از کسب و کارها را در جهان متوقف کرد، نه تنها برای این صنعت ترمز نبود بلکه شتاب‌دهنده‌ای بود که تغییرات تکنولوژیک را سریع تر به این بازار تزریق کرد.

تجارت الکترونیک در ایران هم مانند سایر نقاط جهان بر بستر فعالیت شرکت‌های پست و لجستیکی و سفارش‌گردانی اجرا می‌شود و تا زمانی که عملکرد شبکه غیر رسمی حمل بار و بسته در ایران شفاف نشود، فعالان شناسامه‌دار نمی‌توانند خدمات رقابت پذیر ارائه کنند.
در همین راستا هلدینگ فاخر که در سه حوزه پست و لجستیک، تجارت الکترونیک و فین‌تک فعالیت دارد با برگزاری نمایشگاه مجازی سیمرغ، تلاشی تازه را برای ایجاد اکوسیستمی کارآمد برای رقابت با برندهای مطرح جهانی در این حوزه‌های تجاری آغاز کرده است.
مهرداد فاخر، رییس هیات مدیره هلدینگ فاخر و مدیرعامل شرکت تیپاکس، در نشست خبری نمایشگاه سیمرغ، ضمن تشریح دستاوردها، عملکرد و چالش‌های فعالیت در این حوزه گفت: " اگر ذره‌ای تردید درباره نیاز حیاتی کشور به زیرساخت پست و لجستیک وجود داشت، کرونا اثبات کرد که بدون بهره‌مندی شهروندان از یک سیستم ایمن، سریع و قابل اعتماد برای خریدهای آنلاین، توصیه افراد به در خانه ماندن، وعده ای بیش نخواهد بود. "

به گفته وی، اگر قانون اجرایی می‌شد و همه فعالان پستی تحت قانون اساسنامه شرکت ملی پست سامان‌دهی می‌شدند، اکنون بخش بزرگتری از کسب و کارهای متوسط و خرد در کنار فروشندگان آنلاین، می توانستند عملیات بسته بندی، توزیع و پرداخت خود را برون سپاری کرده و با هزینه های بسیار کمتری در بازار فعالیت کنند. وی افزود: " تیپاکس به عنوان بنیان‌گذار پست خصوصی در کشور با بیش از 60 سال سابقه، یکی از قدیمی‌ترین شرکت‌هایی است که در شرایط دشوار در برهه های زمانی مختلف، توانسته بقای خود را حفظ کند و همچنان رهبر بازار باقی بماند.
وی همچنین در خصوص هلدینگ فاخر توضیح داد: " از 4 سال پیش که هلدینگ فاخر را با هدف شکل‌دهی به اکوسیستم و فضای پستی کشور راه‌اندازی کردیم، تمرکز اصلی خود را بر پست و لجستیک گذاشتیم. در سال 1396 ما به عنوان اپراتور خصوصی پست متوجه یک نقص بزرگ در فضای رقابت این بازار شدیم آن‌ هم اینکه تا پیش از آن کسی که مجوز دهنده شناخته می‌شد، خود در رقابت با سایر فعالان پست و لجستیک نیز بود. ما توانستیم اپراتور را از سرویس‌دهنده جدا کنیم تا همه فعالان پست و لجستیک بتوانند در این صنعت با فرصت برابر رقابت کنند. "
هلدینگ فاخر که یکی از نوآوران صنعت پست و لجستیک شناخته می‌شود، در جریان توسعه زنجیره ارزش افزوده خود، فرآیند «سفارش گردانی» را به عنوان جدیدترین خدمت در سراسر دنیا در دستور کار خود قرار داده است. در این خدمت نوین، محمولات و بسته ها از تامین کننده‌ها دریافت، بسته‌بندی، انبارش و ارسال می‌شود. اکنون شرکت «ایفا» با کمک «تیپاکس»، «تی‌نکست» و سایر شرکت های زیر مجموعه هلدینگ فاخر، تنها شرکتی است که در ایران این خدمات را به شکل کامل ارائه می‌کند.
رییس هیات مدیره هلدینگ فاخر در ادامه افزود:‌"ما توانستیم در شرایط بحرانی شیوع ویروس کرونا، در کنار کسب و کارها باشیم و حجم مبادلات کالا و ازدحام ترافیک وارد شده به سیستم را مدیریت کنیم. امروز روزانه بیش از 60 هزار بسته توسط تیپاکس جابه‌جا می‌شود. ضمن اینکه هلدینگ فاخر و شرکت‌های تابعه آن در همه‌گیری کرونا، به مسئولیت‌های اجتماعی خود وفادار بوده و بیش از 14 هزار ماسک و مواد ضدعفونی کننده و دستکش و بیش از 3 هزار بسته‌ حمایتی ارسال شده از سوی سازمان ملل متحد را به بیش از 20 مهمانشهر ایران، جابه جا کرده‌اند. همچنین همکاری بسیار تنگاتنگی در طول این دوران با سازمان داوطلبان هلال احمر، بیمارستان‌ها و خیریه‌ها داشته‌ایم.
فاخر می‌گوید:"ما در شرایط کنونی دو ارزش کلیدی خلق می کنیم. ماندن در خانه را نه تنها ممکن که با کیفیت می‌کنیم و از طرفی در کنار کسب و کارهای آنلاین کالاها را بهتر و ارزان‌تر به دست مشتریان می‌رسانیم. "
مهرداد فاخر با اشاره به اینکه آمار شفاف و دقیقی درباره محموله‌های سالانه صنعت پست در ایران وجود ندارد، تخمین زد که در سال نزدیک به دو میلیارد محموله در سطح کشور جابجا می‌شود که سهم بازار از کانال های رسمی، از این جابجایی بسیار ناچیز است.
وی افزود: صنعت پست و لجستیک به عنوان صنعتی که زیر ساخت توسعه ای کشور است، نیاز به توجه بیشتری دارد. به طور مثال پست دولتی کشوری مثل آلمان سرمایه‌گذاری زیادی روی شرکت خصوصی DHL کرد تا به رشد و توسعه آن کمک کند. اما ما در ایران هنوز درگیر این معضل هستیم که دولت با بخش خصوصی، رقابت می‌کند. دولتی ها برای محقق کردن هر چه بیشتر توسعه، باید اقتصاد را به بخش خصوصی واگذار کنند.
برگزاری بیش از 40 وبینار تخصصی در بستر یک پلتفرم جدید
رضا سمیع زاده، عضو هیات مدیره هلدینگ فاخر نیز دراین نشست از ایجاد پلتفرم‌ها و اکوسیستمی برای رقابت و همکاری همزمان گفت و اضافه کرد: "ما تلاش کرده‌ایم برای فعالان پست و لجستیک در ایران، اکوسیستمی با زیرساخت‌های تکنولوژیک، در اندازه سازمانی کوچک، خلاق و مشتری محور ایجاد کنیم تا یک رقابت همکارانه‌ شکل بگیرد. "

وی افزود: "از همه بازیگران بازار تجارت الکترونیک، لجستیک و فین‌تک‌ها دعوت می‌کنیم تا به حوزه‌های جدید فناورانه وارد شوند و با متمرکز شدن روی هسته اصلی کسب و کار، محصول خود را توسعه داده و سهم بیشتری از بازار بگیرند. چشم اندازی که ما برای لجستیک در همکاری پلتفرمی داریم آن است که اگر شرکت ها در پلتفرم رشد کنند، سرویس‌ها زیاد و به تبع آن تعداد مشتریان زیاد می‌شود و درواقع توسعه از این مسیر حاصل می‌شود. "
عضو هیات مدیره هلدینگ فاخر با اشاره به برگزاری بیش از 40 نشست تخصصی در نمایشگاه مجازی سیمرغ در بستر پلتفرم جدید اکتیران پلاس گفت: " برگزاری یک رویداد مجازی همزمان با یک تعطیلی فراگیر نشان می‌دهد که فرصت‌ها و ظرفیت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات، قدرت مواجهه ما با بحران ها را بهبود می‌دهد، همانطور که فعالیت فروشگاه‌های آنلاین متوقف نشد و شرکت‌های پست و لجستیک با حدود دو برابر کردن ظرفیت‌ها و زیرساخت‌های خود باز هم زیر بار و فشار تقاضا ماندند. " 
سمیع زاده معتقد است که رشد کسب و کارهای آنلاین، بدون اتکا به یک سیستم لجستیک هوشمند، سرانجامی ندارد. فعالان رسمی این حوزه در یک میدان نبرد واقعی جنگیده اند تا از سویی یک تجربه تحویل خوب را به مشتری ارایه کنند و از سوی دیگر پایداری و رشد کسب و کارها را ممکن سازند.
ضرورت شبکه سازی در پست و لجستیک
محمدعلی ثابتیان، مدیریت راهبردی پست وان نیز با اشاره به اینکه شبکه شدن در دنیای امروز یک ضرورت حیاتی است زیرا اکوسیستم فعلی دیگر پاسخگوی نیازهای نوی بازار نیست، گفت: پست لجستیک اگر بخواهد توسعه پیدا کند باید از زندگی انفرادی، مهاجرت و به سوی زندگی اجتماعی و شبکه‌سازی یعنی همکاری با کسب و کارهای تخصصی دیگر حرکت کند تا بتواند همزمان با حفظ مزیت‌های رقابتی، ارزشی که باید را خلق کند. اگر شبکه ارزش های متناسب با نیازهای مشتری خلق شود، می‌توان آن را با هزینه کمتر و سرعت بیشتر تغییر و در اختیار کاربر قرار داد.

ثابتیان با اشاره به راه اندازی شبکه فعالان پست و لجستیک در گروه هلدینگ فاخر با نام «زی‌بوم» می‌گوید: "این شبکه با اتصال عملکردی و زیرساختی فعالان زنجیره ارزش کسب و کارهای آنلاین و فعالان پست و لجستیک، بستری را فراهم می‌کند تا آنها علاوه بر خلق بازار بزرگتر بتوانند به طیف وسیع‌تری از مشتریان انواع مختلفی از خدمات مورد نیاز را ارایه کنند. "
به گفته ثابتیان، صنعت پست لجستیک در ایران به جز چند شرکت قدیمی و قدرتمند، شامل مجموعه ای از فعالان خرد و کوچکی است که از رقابت با بخش غیررسمی بازمانده اند. ساماندهی این شرکت‌ها و تقویت زیرساخت های مشترک فناوری، حقوقی، مالی و ارتباطی و اطلاعاتی می تواند بستر یکپارچه و قدرتمندی خلق کند که نه فقط اقتصاد دیجیتال که کل اقتصاد ایران را متحول می‌کند.
ارائه زیرساخت نرم افزاری سرویس های مختلف پست و لجستیک
شهروز معاون مدیرعامل لجستیک بازار نیز در ادامه این نشست خبری با اشاره به اینکه این شرکت زیرساخت نرم افزاری سرویس های مختلف پست و لجستیک را ارائه می دهد، گفت: زنجیره تامین پست و لجستیک بر اساس سرویس های نرم افزاری و به صورت خودکار امکان پیاده سازی را دارد و همه شرکت ها می توانند از این خدمات استفاده کنند.

وی با اشاره به اینکه شبکه فعالان پست و لجستیک فقط با حضور سرویس های IT محور است که می تواند مقیاس پذیر شود، افزود: ما بر اساس تکنولوژی های روز می توانیم این امکان را فراهم کنیم تا شرکت ها علاوه بر اینکه بتوانند خدمات بهتری به مشتریانشان ارائه دهند، با همدیگر نیز همکاری داشته و یک شبکه بزرگ از کسانی تشکیل شود که خدمات پست و لجستیک ارائه می دهند. این امر باعث می شود که هم افزایی زیادی نیز میان بازیگران این بازار ایجاد شود.
از خانه به هر نمایشگاهی سر بزنید
سما کاشانی مدیرعامل اکتیران پلاس و برگزار کننده رویداد سیمرغ نیز در این نشست با اشاره به پلتفرم نمایشگاه مجازی سیمرغ که در طول سه روز به شرکت های گروه فاخر و شماری از فعالان صنعت پست و لجستیک فرصت داد تا در بستر یک رویداد مجازی، بیش از 40 وبینار تخصصی را نیز برگزار کنند، افزود: "وقت آن است که نگاه ما به رویدادهای مجازی تغییر کند و از قابلیت های فناوری برای سطح متفاوتی از مذاکره استفاده کنیم.

گرچه این اولین تجربه اکتیران پلاس در ساخت و سازماندهی یک پلتفرم نمایشگاهی مجازی بود ولی استقبال شرکت کنندگان و بازدیدکنندگان از آن، همزمان با آغاز یک تعطیلی فراگیر نشان داد که همه ما تغییر کرده‌ایم. "
2121