بزرگنمايي:

بازاریابی سیاسی - خیلی از افراد هستند که ایده‌هایی برای شروع یک کسب‌وکار دارند، اما نگرانی‌ای که اغلب آنها برای شروع کسب‌وکار و استارت ایده خود دارند، سرمایه اولیه است.


محمد جواد قاضیانی
خیلی از افراد هستند که ایده‌هایی برای شروع یک کسب‌وکار دارند، اما نگرانی‌ای که اغلب آنها برای شروع کسب‌وکار و استارت ایده خود دارند، سرمایه اولیه است.
‌‌به گزارش کسب و کار نیوز، با توجه به اهمیت کارآفرینی و رشد کسب‌وکارهای کوچک و متوسط و توسعه اقتصادی کشور دولت راهکار‌هایی را برای این نگرانی اندیشیده است. بسیاری از مراکز هستند که به کسانی که ایده‌ای را برای شروع یک کسب‌وکار دارند، کمک می‌کنند؛ پارک‌های علم و فناوری، مراکز رشد، شتاب‌دهنده‌ها، سرمایه‌گذاران خطرپذیر و... از این دست مراکز هستند که چه به صورت خصوصی و چه به صورت دولتی خدماتی را به صاحبان ایده می‌دهند و بستر استارت و رشد آنها را فراهم می‌کنند. یعنی صاحبان ایده می‌توانند با مراجعه به این مراکز و دفاع از طرح و ایده خود از حمایت‌های این مراکز بهره‌مند شوند.
خدمات این مراکز بعضاً متفاوت هستند و رسالت‌ها و شیوه‌های همکاری گوناگونی را نسبت به هم دارند. در این مقاله می‌خواهیم به معرفی یکی از این مراکز یعنی صندوق‌ها و نهاد‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر بپردازیم و خدمات آنها و نوع همکاری‌شان با طرح‌ها را بیان کنیم.
مقدمه
سرمایه اصلی شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌ها ایده است. به عبارتی ویژگی بارز آنها این است که سرمایه‌بر نیستند. این شرکت‌ها در مراحل اولیه شکل‌گیری نیاز چندانی به سرمایه کلان ندارند و سرمایه مورد نیاز را معمولاً به واسطه نوآوری‌ای که در بازار ایجاد می‌کنند، تأمین می‌کنند، اما به تدریج و طی مراحل رشد نیاز به سرمایه بیشتری پیدا می‌کنند و در این مرحله تأمین مالی برای رشد آنها ضروری است. استفاده از تسهیلات بانکی و روش‌های تأمین مالی سنتی نیز چندان با ماهیت و ویژگی‌های این شرکت‌ها سازگار نیست. سرمایه‌گذاری خطرپذیر یا صندوق‌های موسوم به VC در سراسر دنیا تأمین مالی این کسب‌وکارهای نوپا را بر عهده دارند. تجربه جهانی و به ویژه کشورهای اروپایی و آمریکایی نشان‌دهنده ارتباط مستقیم بین صنعت سرمایه‌گذاری خطرپذیر (VC) با پیشرفت شرکت‌های نوآور است.
در واقع سرمایه‌گذار خطرپذیر یک واسطه مالی است، به این معنا که سرمایه سایر سرمایه‌گذاران را جمع‌آوری کرده و به‌طور مستقیم روی سبدی از بنگاه‌های اقتصادی نوپا، سرمایه‌گذاری می‌کند.
صندوق‌ها و نهاد‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر
صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر یا vc ها شرکت‌های در حال رشد و تازه‌تاسیس را حمایت مالی کرده و آنها را در مسیر رشد کمک می‌کنند. vc‌ها بعضاً تأمین مالی‌شان را به وسیله خرید سهام شرکت‌ها انجام می‌دهند و معمولاً ریسک‌های بیشتری را با انتظار سود بالاتر می‌پذیرند و با گرایش بلندمدتی که دارند، در توسعه محصول و خدمات جدید به شرکت‌های در حال رشد کمک می‌کنند. در واقع VC واسطه مالی میان مؤسسات سرمایه‌گذار اصلی و شرکت‌های به سرعت در حال رشد نوآوری‌محور است. عموماً مؤسسات سرمایه‌گذار اصلی، به عنوان شریک با مسئولیت محدود (Limited Partner) عمل می‌کنند و VC نقش شریک مدیریتی (General Partner) را ایفا می‌کند و مسئولیت فعالیت‌هایی که از طریق منابع مالی LP انجام می‌شود را عهده‌دار است.
همکاری و شراکت vc‌ها به چه شکلی است؟
سرمایه‌گذاران خطرپذیر از نوآورترین و امیدبخش‌ترین شرکت‌ها حمایت مالی و مدیریتی به عمل می‌آورند. این حمایت‌ها از ایده‌های جدیدی است که قادر به تأمین مالی از طریق بانک‌ها نیستند و محصولات و خدمات را از طریق مشارکت در مدت‌زمان 5 تا 8 سال به نتیجه می‌رسانند. در واقع زمانی که سرمایه‌گذاری صورت می‌گیرد، سرمایه‌گذار مالک بخشی از سهام شرکت سرمایه‌پذیر می‌شود که عملاً تا زمان بلوغ شرکت (5 تا 8 سال بعد) غیر قابل نقد کردن است. در عین حال شرکت مبتنی بر فناوری، نیازمند سرمایه‌گذاری‌های بیشتر است که معمولاً هر سال یا هر دو سال یک بار براساس ارزش‌گذاری توافق‌شده اتفاق می‌افتد، اما تا زمانی که شرکت اکتساب نشده یا وارد بازار سرمایه عمومی نشده است، نمی‌توان ارزش دقیقی برای آن تعیین کرد. سرمایه‌گذاران خطرپذیر از شرکت‌ها و ایده‌های کوچک تا شرکت‌های بلوغ‌یافته را مورد حمایت خود قرار می‌دهند.
در ایران صندوق توسعه تکنولوژی ایران با هدف توسعه کسب‌وکارهای مبتنی بر فناوری، در واقع یک سرمایه‌گذار خطرپذیر و مؤسسه‌ای اقتصادی است که اجزای مورد نیاز برای توسعه کسب‌وکار را در شبکه‌ای گرد هم آورده است و قابلیت آن را دارد تا در قالب یک توسعه‌دهنده صنعتی و در پوشش خدمات نوین مالی، زمینه را برای ایجاد کسب‌وکارهای مبتنی بر فناوری فراهم آورد.
رضا زرنوخی ، مدیرعامل صندوق مالی توسعه تکنولوژی ایران و عضو هیأت‌مدیره انجمن vc:
ترویج صنعت سرمایه‌گذاری خطرپذیر
صندوق یکی از مجموعه‌های تأمین مالی شرکت‌های مبتنی بر نوآوری و فناوری است که به صورت سرمایه‌گذار خطرپذیر (vc) فعالیت می‌کند. در این شیوه از تأمین مالی، سرمایه‌گذار وارد مشارکت با شرکت نوپا می‌شود و علاوه بر اثرگذاری بر تصمیمات مالی و سرمایه‌گذاری، در تصمیم‌گیری‌های مدیریتی و بازاریابی آن نیز مشارکت دارد. این شیوه از سرمایه‌گذاری جزو سرمایه‌گذاری‌های موفق به شمار می‌آید، چنانچه در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه نیز به آن توجه شایانی شده است.
یک‌سری از پروژه‌هایی که در حوزه کارآفرینی در کشور فعال هستند، از دستاوردهایی است که با حمایت مجموعه ما انجام شده است.
همچنین انجمن vc به‌منظور ترویج صنعت سرمایه‌گذاری خطرپذیر و شبکه‌سازی بین فعالان این حوزه تأسیس شده و صندوق‌های پژوهش و فناوری غیردولتی، شرکت‌های تخصصی vc، شتاب‌دهنده‌ها و فرشتگان کسب‌وکار را به عضویت درآورده و قرار بر این است که فضای فرهنگی و توسعه‌ای مشارکت در کارآفرینی را در شرکت‌های استارت‌آپی و دانش‌بنیان ترویج دهیم.
از فعالیت‌های انجمن برگزاری دوره‌های آموزشی، توانمند‌سازی و کمک به رفع مشکلات صنفی و هم‌افزایی مسائل دانشی و تخصصی بین اعضاست.
کارشناسان صندوق، در هر رویدادی که در حوزه کارآفرینی برگزار می‌شود یا در مؤسسات و پژوهشگاه‌هایی که در حوزه کارآفرینی مبتنی بر نوآوری کار می‌کنند، شرکت کرده و با کارآفرینان و صاحبان ایده ارتباط برقرار می‌کنند و غربالگری اولیه را انجام می‌دهند، یعنی ما فراخوان عمومی نداریم و به صورت فعال در این مراکز جستجوی فرصت‌های مناسب سرمایه‌گذاری را انجام می‌دهیم و گزینه‌های مطلوب آنها را برای ارزیابی دقیق‌تر انتخاب می‌کنیم.
البته کارآفرینان فناور و نوآور هم که ایده‌ای دارند، می‌توانند از طریق سایت اطلاعات و مستندات را ارسال کنند و همکاران ما اطلاعات آنها را بررسی و پروژه‌ای مرتبط با حوزه کاری ما را غربالگری می‌کنند. براساس ارزیابی دقیق و جزیی‌تر، سناریوی سرمایه‌گذاری روی آن پروژه مشخص می‌شود و بعد از تصمیم‌گیری، کارآفرین با دپارتمان حقوقی ما قرارداد منعقد می‌کند.
به دلیل اینکه ما در آن پروژه‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنیم در روند و کار آنها مشارکت خواهیم کرد و در امور مدیریتی به آنها مشاوره و کمک می‌دهیم.