بزرگنمايي:
سیاست و بازاریابی -
سامسونگ، یکی از رهبران بازار حافظههای SSD در دنیا، با سه دسته محصول Pro و QVO و EVO بخش بزرگی از بازار را در دست دارد؛ سری 9 به حافظه NVMe این شرکت و سری 8 به محصولات مبتنی‌بر رابط SATA تعلق دارند و محصولات PRO حرفه‌ای‌ترین محصولات این شرکت محسوب می‌شوند. حافظههای NVMe، به‌ویژه مدل‌های پرچم‌دارش، به‌دلیل قیمت گران عموما به کاربران حرفه‌ای توصیه می‌شود که 970 پرو سامسونگ نیز در این گروه محصولات قرار می‌گیرد. گیمرهای حرفه‌ای و ادیتورهای ویدئویی که با محتوای 4K سروکار دارند و کسانی که به پهنای باند زیاد برای انتقال فایل‌‌های حجیم نیاز دارند، اصلی‌ترین بازار هدف محصولاتی همچون 970 پرو را به‌خود اختصاص می‌دهند. پیش‌از‌این، به‌طور کامل درباره‌ی تفاوت‌های SSD و هاردیسک صحبت کرده‌ایم؛ از‌این‌رو، توصیه می‌کنیم حتما پیش از خرید به نکات گفته‌شده در مقاله‌ی مذکور توجه کنید.
مقاله‌های مرتبط:
راهنمای خرید هارددیسک و SSD بهترین حافظه M.2 SSD بازار برای کاربران حرفه‌ای کدام است؟
970 پرو سومین نسل از NVMeهای سامسونگ محسوب می‌شود که همراه برادرش، ایو 970، در سال 2018 معرفی شدند. ایو 970 پلاس نیز جدیدترین عضو خانواده 970 است که به‌نوعی جایگزین ایو 970 شده است. 970 پرو، تنها در دو ظرفیت 512 گیگابایت و یک ترابایت روانه‌ی بازار شده است؛ در‌حالی‌که بسیاری از حافظههای پرچم‌دار دیگر بازار ازجمله نسخهی پلاس با ظرفیت دو ترابایت نیز عرضه شده‌اند. همانطورکه در بررسی‌های پیشین نیز ذکر کرده‌ایم، سرعت‌ها و عملکرد حافظههای SSD، به‌ویژه در سرعت نوشتن متأثر از ظرفیت آن‌ها است؛ بنابراین، ایده‌آل‌ترین مقایسه در بین ظرفیت‌های یکسان شکل می‌گیرد. ما نسخهی 512 گیگابایتی 970 پرو را برای بررسی دراختیار داشتیم که طبق ادعای شرکت سازنده، در خواندن و نوشتن به‌ترتیب باید به سرعت 3،500 و 2،300 مگابایتبرثانیه برسد. حافظه‌ی اینترنال Samsung 970 Pro با پشتیبانی از NVMe 1.3 و فرم‌فکتور M.2 روی بسیاری از کامپیوترهای خانگی جدید می‌تواند نصب شود. فراموش نکنید پیش از خرید محصول مبتنی بر NVMe باید به مشخصات مادربرد و پشتیبانی آن از درگاه مخصوص (برای حداکثر کارایی PCIe نسل 3 با 4 کانال) توجه کنید. درادامه، جدول مشخصات 970 پرو سامسونگ را مشاهده می‌کنید:
| مشخصات فنی | Samsung 970 Pro |
|---|
| ظرفیت‌ها | 512 گیگابایت، یک ترابایت |
| کنترلر | Samsung Phoenix |
| نوع رابط | PCIe 3.0، چهار کاناله
NVMe 1.3 |
| نوع و سازنده‌ی NAND | Samsung V-Nand 2-bit MLC |
| وزن | حداکثر 8 گرم |
| ابعاد | 22/15 در 80/15 در 2/38 میلی‌متر |
| هیت‌سینک | ندارد |
| فرم‌فکتور | M.2 2280 |
| طول عمر اعلامی توسط سازنده | 600 با معیار TBW برای مدل 512 گیگابایت
1200 با معیار TBW برای مدل یک ترابایت |
| DRAM | 512 مگابایت LPDDR4 برای مدل 512 گیگابایت
یک گیگابایت LPDDR4 برای مدل یک ترابایت |
970 پرو سامسونگ را MIT Group ، واردکننده و تأمین‌کننده‌ی حافظههای SSD سامسونگ در ایران، دراختیار زومیت قرار داده است. طراحی
970 پرو ازنظر بسته‌بندی و ظاهر تفاوت چندانی با 970 ایو پلاس ندارد و همچنان بورد سیاه‌رنگ و چینش یک‌طرفه تراشه‌ها روی حافظه را شاهد هستیم. طراحی یک‌طرفه باعث کاهش ضخامت حافظه می‌شود؛ از‌این‌رو، خیال کاربر ازنظر اتصال به لپ‌تاپ‌ها نیز راحت‌تر است. دو چیپ NAND و کنترلر فانیکس سامسونگ و DRAM سامسونگ اصلی‌ترین تراشه‌هایی هستند که روی نسخهی 512 گیگابایتی 970 پرو خواهید دید. ابعاد 22/15 در 80/15 در 2/38 میلی‌متر و وزن 8 گرمی تقریبا در تمام نمونه‌های M.2 یکسان به‌چشم می‌خورد.
کرهایها از هیت‌سینک در هیچ‌یک از اعضای سری 970 بهره نبرده‌اند؛ اما دو تدبیر جایگزین برای کاهش دمای کاری اندیشیده‌اند: 1. استفاده از پوشش نیکل برای خنک‌ترکردن کنترلر فانیکس؛ 2. استفاده از فیلم مسی در پشت دستگاه برای خروج سریع‌تر حرارت. در سری پلاس نیز چنین راهکارهایی را دیده بودیم. سامسونگ همچنین از الگوریتم Dynamic Thermal Guard یا به‌اختصار DGT برای انتقال حداکثری اطلاعات تا پیش از رسیدن به حد کاهش عملکرد بهره گرفته است. عملکرد
سامسونگ برخلاف سری EVO، در سری Pro از حافظههای NAND از نوع MLC بهره می‌ببرد. استفاده از NANDهای MLC به‌اندازه‌ی TLC، حتی در محصولات پرچم‌دار NVMe رایج نیست. این حافظه‌ها قابلیت ذخیره‌سازی دو بیت اطلاعات در هر سلول را دارند و چه ازنظر سرعت و چه ازنظر قابلیت اطمینان و عمر یک پله بالاتر از TLCها قرار می‌گیرند. کرهایها معتقدند استفاده از نسل چهارم NANDهای سه‌بعدی و 64 لایه‌ی در 970 پرو به مصرف کمتر آن‌ها درمقایسه‌با نمونه‌های سری 960 مجهز به NANDهایی 48 لایه منجر شده است.
متأسفانه 970 پرو، تنها در دو ظرفیت 512 گیگابایت و یک ترابایت روانه‌ی بازار شده است و با‌توجه‌به عرضه‌ی دیگر اعضای سری 970 در چهار مدل با حداکثر ظرفیت دو ترابایت، کمی این نکته عجیب به‌نظر می‌رسد. سامسونگ تمام بخش‌های مهم حافظه‌هایش را خود می‌سازد و از کنترل فانیکس گرفته تا DRAM همگی ساخت این شرکت است. کنترلر پنج‌هسته‌ای فانیکس (Phonix) مبتنی‌بر ARM توسعه داده شده است که یکی از هسته‌‌ها مسئول ارتباط با سیستم میزبان و چهار هسته‌ی دیگر مسئول مدیریت NANDها است. برای بررسی عملکرد هریک از محصولات گفته‌شده، آزمایش‌های مختلفی با شاخص‌ترین بنچمارک‌های حافظه انجام شده است. همچنین، برای بررسی عملکرد دستگاه‌ها در بازی که عموما در زمان لودینگ ملموس است، از بنچمارک FINAL FANTASY XIV: Shadowbringers استفاده شده است. فارغ از تنوع بلوکهای اطلاعات در آزمایش‌های مرسوم، عملکرد هر سه SSD در جابه‌جایی فایل آزمایشی 52/8 گیگابایتی ما نیز بررسی شد. پیش از شروع مقایسه، توضیح کوتاهی درباره‌ی اصطلاحات و مؤلفه‌های آزمایش‌ها خواهیم داد: Seq Q32T1: انتقال ترتیبی اطلاعات چند ترد و صف اطلاعات با بلوکهای 128 کیلوبایتی 4K Q32T1: انتقال اتفاقی چند ترد و صف اطلاعات با بلوکهای چهارکیلوبایتی Seq: انتقال اطلاعات به‌صورت ترتیبی با بلوکهای یک‌مگابایتی به‌صورد تک‌ترد و تک‌صف 4K: انتقال اطلاعات با بلوکهای چهارکیلوبایتی به‌صورت تک‌ترد و تک‌صف access time: زمانی‌که طول می‌کشد حافظه برای انتقال داده آماده شود (گاهی با نام Response Time شناخته می‌شود) IOPS: مخفف input/output operations per second و به‌بیان‌ساده، تعداد عملیات خواندن و نوشتنی که یک حافظه در یک ثانیه می‌تواند انجام دهد.
| سیستم آزمایش |
|---|
| پردازنده | اینتل Core i7-6700K |
| مادربرد | گیگابایت Z170X |
| حافظه‌رم | 32 گیگابایت DDR4 |
| حافظه ذخیره‌سازی | هارددیسک 7200 دور WD10EZEX وسترن دیجیتال
SSD از نوع SATA مدل ADATA SP550 |
| کارت گرافیک | انویدیا Geforce GTX 980 |
| سیستم‌عامل | ویندوز 10 بیلد 17763/737 |
بررسی عملکرد را با آزمایش نوشتن فایل 52/8 گیگابایتی آغاز می‌کنیم. در این آزمایش، موضوعاتی همچون زمان انتقال کل فایل، سرعت میانگین، نوسان و افت سرعت مطرح است. همانطورکه در نتایج نیز مشخص است و با‌توجه‌به ماهیت آزمایش (نوشتن) و استفاده از مدل 512 گیگابایتی، بیشتر‌بودن زمان انتقال فایل درمقایسه‌با سه مدل پرچم‌دار دیگر چندان دور از ذهن نبود. فرایند کپی‌کردن فایل 54 ثانیه طول کشید و سرعت پس از افت از 2/1 گیگابایت‌برثانیه در محدود بین 950 تا 1،050 میگابایت‌برثانیه در نوسان بود.
| مدل حافظه | زمان (ثانیه) | سرعت در آغاز انتقال (مگابایت بر ثانیه) | سرعت در انتهای انتقال (مگابایت بر ثانیه) |
|---|
| Samsung 970 Pro | 54 | 2100 | 970 |
| ADATA XPG SX6000 Lite | 73 | 1430 | 770 |
| ADATA XPG SX8200 Pro | 46.3 | 1875 | 990 |
| Samsung 970 EVO Plus | 43.4 | 1970 | 830 |
| WD Black SN-750 | 44.2 | 1750 | 1100 |
*تمامی بنچمارک‌های ذکرشده در این جدول را زومیت اجرا کرده است.
این ارقام با‌توجه‌به 512 گیگابایتی بودن حافظه معقول و پیش‌بینی‌شدنی بود. در آزمایش لودینگ بازی، 970 پرو 512 گیگابایتی با ثبت 14/44 ثانیه تقریبا عملکردی مشابه 970 پلاس داشت. متأسفانه امکان اتصال حافظههای M.2 به کنسول‌های بازی وجود ندارد و تعداد زیادی از گیمرها باید به نمونه‌های SATA بسنده کنند.
| مدل حافظه | زمان لودینگ (ثانیه) |
|---|
| Samsung 970 Pro - 512GB | 14/44 |
| ADATA XPG SX6000 Lite - 512GB | 15/18 |
| ADATA XPG SX8200 Pro -1TB | 13/91 |
| Samsung 970 EVO Plus - 1TB | 14/51 |
| WD Black SN-750 - 1TB | 15/37 |
*تمامی بنچمارک‌های ذکرشده در این جدول را زومیت اجرا کرده است.
بنچمارک CrystalDiskMark
CrystalDiskMark یکی از بنچمارک‌های قدیمی و معتبر برای آزمایش سرعت‌های خواندن و نوشتن محسوب می‌شود. همانطورکه مشاهده می‌شود، 970 پرو به سرعت‌های اعلامی سازنده دست‌یافته است؛ اما مقایسه‌ی سرعت، به‌خصوص نوشتن، با‌توجه‌به تفاوت ظرفیت منطقی به‌نظر نمی‌رسد.
| مدل حافظه / خواندن و نوشتن (MB/s) | ظرفیت | نوع حافظه | Seq Q32T1 | 4K Q32T1 | Seq | 4K |
|---|
| Samsung 970 Pro | 512 گیگابایت | NVMe SSD | 3535
2300 | 418
328.9 | 2574
2124 | 54/95
131.4 |
| ADATA XPG SX6000 Lite | 512 گیگابایت | NVMe SSD | 1742
1240 | 422/9
379/9 | 1736
1208 | 48/58
114/8 |
| ADATA XPG SX8200 Pro | 1 ترابایت | NVMe SSD | 3503
2827/3 | 443/5
331/3 | 2614
2236 | 61/24
144 |
| Samsung 970 Evo Plus | 1 ترابایت | NVMe SSD | 3524
3278 | 421
349/4 | 2142
2036 | 44/61
133 |
| WD Black SN-750 | 1 ترابایت | NVMe SSD | 3439
3020 | 423/1
336/7 | 2003
2452 | 45/94
137/2 |
| ADATA XPG GAMMIX S11 Pro | 512 گیگابایت | NVMe SSD | 3502
2868/3 | 437/1
327/2 | 2868/3
2392/6 | 63/45
145/3 |
| ADATA SU800 | 512 گیگابایت | SATA SSD | 562
518/8 | 318/8
307/9 | 530/9
468/5 | 37/19
101/5 |
| Western Digital Green | 480 گیگابایت | SATA SSD | 558/7
458/3 | 126/8
114/8 | 479/4
417/8 | 22/7
43/61 |
| Western Digital WD10EZEX | 1 ترابایت | HDD 7200 RPM | 164/2
159/5 | 0/943
1/311 | 163/8
159/1 | 0/300
1/303 |
*تمامی بنچمارک‌های ذکرشده در این جدول را زومیت اجرا کرده است.
بنچمارک HD Tune Pro
ما به‌کمک بنچمارک HD Tune Pro مواردی همچون زمان دسترسی و انتقال فایل و عملکرد در انتقال فایل را بررسی کردیم. آزمایش File Benchmark ازطریق فایلی چهارگیگابایتی انجام می‌شود و زمان دسترسی نیز برای خواندن گزارش شده است.
| حافظه ذخیره‌سازی / سرعت خواندن اطلاعات | زمان دسترسی | حداکثر سرعت | حداقل سرعت | میانگین |
|---|
| میلی‌ثانیه | مگابایتبرثانیه |
|---|
| Samsung 970 Pro | 0/021 | 1598/5 | 1448 | 1589 |
| ADATA XPG SX6000 Lite | 0/025 | 1442/9 | 1181 | 1408 |
| ADATA XPG SX8200 Pro | 0/019 | 1618 | 1361 | 1593 |
| Samsung 970 Evo Plus | 0/021 | 1629 | 1388 | 1618 |
| WD Black SN-750 | 0/020 | 1517 | 1089 | 1499 |
| ADATA XPG GAMMIX S11 Pro | - | 1623 | 1319/6 | 1610/5 |
| ADATA SU800 | - | 373/5 | 284 | 333/4 |
| Western Digital Green | - | 291 | 95/4 | 155/3 |
| Western Digital WD10EZEX | - | 193/3 | 93 | 151/9 |
همانطورکه مشاهده می‌شود، زمان دسترسی دقیقا مشابه نسخهی پلاس است. بهتربودن حداقل سرعت در این آزمایش نیز به‌خوبی در نبود افت (دره) از نمودارها تشخیص‌دادنی بود. در آزمایش دیگری از این بنچمارک که با فایل چهارگیگابایتی اجرا شد، سرعت خواندن و نوشتن ترتیبی و اتفاقی (برحسب IOPS) به قرار زیر به‌دست آمد:
| حافظه ذخیره‌سازی / سرعت خواندن اطلاعات (نوشتن اطلاعات) | ترتیبی بر حسب مگابایتبرثانیه | 4KB Random Single IOPS |
|---|
| Samsung 970 Pro | 2795 (2087) | 14014 (41078) |
| ADATA XPG SX6000 Lite | 1458 (1146) | 5772 (35013) |
| ADATA XPG SX8200 Pro | 2679 (2332) | 14816 (46411) |
| Samsung 970 Evo Plus | 2706 (2447) | 15082 (41736) |
| WD Black SN-750 | 2930 (2551) | 10297 (43518) |
| ADATA XPG GAMMIX S11 Pro | 2902 (2418) | 15579 (45433) |
| ADATA SU800 | 511.2 (459.2) | 7753 (28801) |
| Western Digital Green | 510 (443) | 3676 (5812) |
| ٰWestern Digital WD10EZEX | 143/5 (142.5) | 59 (314) |
*تمامی بنچمارک‌های ذکرشده در این جدول را زومیت اجرا کرده است.
در نمودارها بنچمارک HD Tune Pro با فایل چهارگیگابایتی، طبق انتظار افت محسوسی در هیچ‌یک از سرعت‌های خواندن و نوشتن مشاهده نشد. بنچمارک‌های Anvil"s Storage Utilities و ATTO Disk Benchmark
بنچمارک Anvil"s Storage Utilities بخش‌هایی مانند سرعت پاسخ و سرعت نوشتن و خواندن و IOPS را بررسی و درپایان با نمراتی مجموع عملکرد در بخش خواندن و نوشتن را گزارش می‌کند. نتایج زیر با درنظرگرفتن Test Size سی‌ودو گیگابایت به‌دست آمده‌اند:
| حافظه ذخیره‌سازی / امتیاز | خواندن | نوشتن |
|---|
| Samsung 970 Pro | 6172 | 9454 |
| ADATA XPG SX6000 Lite | 2855 | 2975 |
| ADATA XPG SX8200 Pro | 5329 | 8650 |
| Samsung 970 Evo Plus | 5138 | 9950 |
| WD Black SN-750 | 4451 | 9566 |
*تمامی بنچمارک‌های ذکرشده در این جدول را زومیت اجرا کرده است.
همانطورکه مشاهده می‌شود، 970 پرو در بخش خواندن امتیازی بیشتر از نسخهی پلاس و دیگر رقبا کسب کرده است؛ اما طبق انتظار امتیاز نوشتن به‌دلیل 512 گیگابایتی بودن مدل بررسی‌شده‌ی ما کمتر از برخی رقبا به‌دست آمد.
بنچمارک ATTO نیز یکی دیگر از بنچمارک‌های پرکاربرد در بررسی حافظه محسوب می‌شود که با اندازه‌گیری سرعت خواندن و نوشتن برای IOهای متنوع و زیاد به نوعی کارکرد حافظه در انتقال بلوکهای دیتای مختلف را می‌سنجد. برای ملموس‌تربودن نتایج مقایسه‌ای از عملکرد Samsung 970 Pro و نسخهی پلاس و ADATA XPG SX8200 Pro در این بنچمارک آورده شده است.
همانطورکه می‌بینید، در IOهای کوچک مدل 512 گیگابایتی 970 پرو عملکرد بسیار خوبی دارد؛ اما با بزرگ‌شدن آن شاهد برتری نماینده‌ی ADATA هستیم. نسخهی 512 گیگابایتی 970 پرو در بخش نوشتن حتی از نسخهی پلاس در بسیاری از IOها کمتر است؛ بنابراین، بار‌دیگر توصیه می‌کنیم اگر به‌دنبال سرعت نوشتن عالی هستید، نسخهی یک‌ترابایتی گزینه‌ی بهتری خواهد بود. بنچمارک AS SSD
بنچمارک AS SSD با درنظرگرفتن چهار مؤلفه‌ی سرعت ترتیبی، انتقال 4K و 4K با 64 ترد وزمان دسترسی در هر دو بخش نوشتن و خواندن دو امتیاز و یک امتیاز کلی ارائه می‌دهد. همچنین، این بنچمارک با شبیه‌سازی کپی بازی، فایل ISO و نرم‌افزار عملکرد حافظه‌ها را با یکدیگر مقایسه می‌کند.
| حافظه ذخیره‌سازی / سرعت خواندن اطلاعات | امتیاز خواندن | امتیاز نوشتن | امتیاز کلی | کپی ISO (مگابایتبرثانیه) | کپی پوشه بازی (مگابایتبرثانیه) | کپی پوشه نرم‌افزار (مگابایتبرثانیه) |
|---|
| Samsung 970 Pro | 1600 | 2494 | 4896 | 2879 | 1639 | 779 |
| ADATA XPG SX8200 Pro | 1640 | 1824 | 4299 | 2564 | 1593 | 767 |
| Samsung 970 Evo Plus | 2225 | 2206 | 5496 | 2237 | 1531 | 738 |
| WD Black SN-750 | 1995 | 2451 | 5433 | 2254 | 1442 | 732 |
جمع‌بندی
970 پرو بررسی‌شده‌ی ما (512 گیگابایتی) حتی با رسیدن به اعداد اعلامی سامسونگ، تفاوت بزرگی با نسخهی پلاس از سری EVO ندارد؛ البته مدل جدیدتر EVO 970 Plus با وجود اقتصادی‌بودن، به سرعت نوشتن بیشتری دست پیدا می‌کند. سری 970 همگی نمایندگان شایسته‌ای هستند و رشد چشمگیری درمقایسه‌با سری 960 داشته‌اند. به‌دلیل استفاده از NANDهای MLC سامسونگ 970 پرو عملکرد قابلیت اطمینان‌تر و عمر اسمی بیشتری از نمونه‌های TLC ارائه می‌کند؛ بنابراین کاربرانی که درکنار سرعت به‌دنبال محصولی با قابلیت اتکای زیاد هستند، 970 پرو گزینه‌ی مناسبی محسوب می‌شود. اگر تنها به‌دنبال سرعت بیشتر هستید، نسخهی پلاس با قیمت ارزان‌تر گزینه‌ی معقول‌تری محسوب می‌شود.
سرعت‌های مربوط به نوشتن برای مدل یک‌ترابایتی قطعا بیشتر از مدل 512 گیگابایتی بررسی‌شده‌ی ما است؛ بنابراین، مقایسه‌ی سرعت‌ها با مدل‌های یک‌ترابایتی چندان منصفانه نیست. عملکرد 970 پرو در بخش خواندن ستودنی است؛ اما در بحث نوشتن اندکی کمتر از انتظار ما (حتی برای مدل 512 گیگابایتی) عمل کرد. نکات مثبت سرعت خواندن اطلاعات چشمگیر استفاده از NAND دوبیتی MLC عمر اسمی و قابلیت اتکای زیاد
نکات منفی - سرعت نوشتن کمتر از برخی رقبا و مدل EVO 970 Plus
- عرضه در دو مدل 512 گیگابایت و یک ترابایت