چاپ

سیاست و بازاریابی - آی تی رسان / طبق تحلیل‌های مؤسسه Gartner، انتظار می‌رود که در سال 2020 میلادی، مصرف‌کنندگان 86 میلیون ساعت هوشمند را خریداری کنند. ارزش جهانی بازار ساعت‌های هوشمند در حدود 23 میلیارد دلار است. پس از تناسب‌اندام و ورزش، سومین عاملی که مردم را به خرید این مچ‌بند‌های رایانه‌ای سوق می‌دهد، تحلیل و مانیتورینگ خواب است.
تحلیل خواب تقریبا یک قابلیت جهانی بوده و حتی ارزان‌ترین دستگاه‌ها نیز از آن برخوردار هستند. اما سؤال اینجا است که چرا کاربران به این ویژگی نیاز دارند؟ و مهم‌تر اینکه آیا ساعت‌های هوشمند واقعا می‌توانند خواب شما را ردیابی کنند؟
ردیاب‌های خواب چگونه کار می‌کنند؟
در ساعت‌های هوشمند اپل واچ و یا سامسونگ گلکسی واچ تعدادی حسگر پیچیده حرکتی قرار داده شده‌اند. این حسگرها حتی می‌توانند کوچک‌ترین حرکت کاربر را نیز با دقت بالایی تشخیص دهند. این حسگرها (یا همان شتاب‌سنج‌ها) اساس سیستم ردیابی خواب دستگاه‌های پوشیدنی شما را تشکیل می‌دهند. این حسگرها از طریق شناسایی تحرکات بدن کاربران می‌توانند خواب یا بیداری آن‌ها را تشخیص دهند. دانشمندان این رویه را تحرک‌سنجی (actigraphy) می‌نامند. البته فهم آن آسان‌تر از نامش است.
هنگامی‌که به خواب فرو می‌روید، بدن شما در حالت درازکش قرار گرفته و کمتر از زمان بیداری از خود تحرک نشان می‌دهد. از نظر ساعت‌های هوشمند، این موضوع شاخصه اصلی خواب یا بیداری شما است. همان‌طور که در چرخه خواب پیشروی می‌کنید، بدن شما نیز رفتارهای متفاوت‌تری را از خود نشان می‌دهد. این قضیه باعث می‌شود تا دستگاه‌های پوشیدنی بتوانند عمیق و یا سطحی بودن خواب شما را تشخیص دهند.
شما در دو مرحله ابتدایی چرخه خواب خود، سبک‌ترین خواب را تجربه می‌کنید. در این مدت امکان دارد که بدن شما به‌صورت غیرارادی تکان بخورد. این حرکات را سقوط خوابگاهی نامیده و در واقع نوعی از تیک‌های غیرارادی عضلات هستند. بر اساس پژوهشی که در اکتبر 2016 در نشریه Sleep Medicine منتشر شده، این حرکات غیرارادی به‌صورت اتفاقی رخ داده و در میان 60 الی 70 درصد مردم رواج دارند.
هرچقدر که بیشتر وارد مراحل عمیق‌تر خواب شوید، حرکات بدن شما کاهش یافته و بدین شیوه دستگاه پوشیدنی شما می‌تواند بهتر تشخیص دهد که کاربر در کدام مرحله از چرخه خواب خود قرار دارد. درنهایت، کاربر وارد مرحله REM (حرکات سریع چشم) می‎شود. این همان قسمتی است که معمولا مردم در آن رؤیا یا کابوس می‎بینند. در این مرحله بدن شما کمترین تحرکات را از خود نشان می‌دهد.
قلب شما بیش از هر اندامی دیگری به‌صورت ناگهانی منقبض می‌شود
لازم است که اشاره کنیم که بسیاری از ساعت‌های هوشمند از حسگر ردیابی ضربان قلب برخوردار هستند. این قابلیت می‌تواند دقت ردیابی خواب را افزایش دهد، زیرا ضربان قلب شما در مراحل مختلف خواب، متفاوت هستند.
در مراحل سبک خواب، ضربان قلب به دلیل آماده‌سازی بدن جهت ورود به خواب عمیق، به‌آرامی کند می‌شوند. در هنگام رؤیاپردازی دوباره فعالیت قلب شما افزایش یافته و همچنین تنفس شما نیز نامنظم می‌شود.
درحالی‌که ردیاب‌های مبتنی بر تحرک‌سنجی می‌توانند به شما بگویند که چه هنگامی به خواب فرو رفته‌اید، دستگاه‌های مجهز به حسگر ضربان قلب می‌توانند تحلیل‌های دقیق‌تری را از خواب شما ارائه دهند. در نتیجه این ساعت‌های هوشمند می‌توانند میزان استراحت واقعی کاربران را نیز گزارش کنند.
آیا ردیاب‌های خواب دقیق هستند؟
اگر می‌خواهید که یک ساعت هوشمند خریداری کنید، باید به یاد داشته باشید که فناوری ردیابی خواب آن‌ها کاملا دقیق نیست. این محصولات پیرامون سبک زندگی تولید شده و در نهایت اینکه نمی‌توان آن‌ها را وسایل پزشکی دقیقی به‌حساب آورد.
پژوهشی که در ویرایش ژوئن 2019 نشریه‌های JMIR mHealth و uHealth منتشر شده بود، به ساعت هوشمند Fitbit Charge 2 نگاهی انداخته بود و به‌ویژه آن را با ردیاب‌های خواب رده پزشکی مقایسه کرده بود. این پژوهش پی برده است که این ساعت هوشمند تمایل دارد تا زمان خواب عمیق اشخاص را بیش از میزان واقعی محاسبه کند. این گجت هوشمند همچنین در رابطه با محاسبه زمانی که کاربر وارد یک مرحله دیگر از خواب خود می‌شود، برآوردهایی کمتر از واقعیت را ارائه می‌دهد.
در حالت کلی، ادبیات پزشکی تمایل دارد تا نسبت به ردیاب‌های غیرپزشکی خواب، واکنش تندی را نشان دهد، مخصوصا در هنگامی‌که بحث بر سر روشی باشد که نتایجی مشابه یافته‌های پزشکان را به دست می‌دهد.
یکی از بررسی‌های دانشکده پزشکی دانشگاه جان هاپکینز در سال 2015 به ردیاب‌های خواب مطرح آن زمان پرداخته است. از 6 دستگاه موردبررسی تنها یکی از آن‌ها دقت حسگرهای این دستگاه‌ها را تأیید می‌کرد، درحالی‌که دو دستگاه دیگر، اطلاعاتی را در زمینه شیوه تفسیر داده‌ها جهت ارائه نتایج به دست می‌دادند.
اطلاعات ردیاب‌های خواب چه کاربردی دارند؟
یکی دیگر از نقدهای وارده به ردیاب‌های خواب این است که آن‌ها معمولا نمی‌توانند کاربران را جهت بهبود کیفیت خواب خود راهنمایی کنند. البته این دستگاه‌ها توانایی ارائه توصیه‌های ابتدایی مربوط به خواب را دارند. به‌عنوان‌مثال: یک ردیاب خواب می‌تواند به کاربر پیشنهاد دهد که در طول روز بیشتر به فعالیت‌های ورزشی بپردازد و یا اینکه پیش از رفتن به رختخواب، از دستگاه‌های الکترونیکی استفاده نکند.
یک مقاله که توسط دانشگاه توکیو و دانشگاه فناوری کوئینزلند منتشر شده، استدلال می‌کند که ردیاب‌های خواب غیرپزشکی نمی‌توانند منافع بلندمدتی داشته باشند. همچنین در این مقاله آمده که جهت نفع‌رسانی بیشتر به کاربران، ردیاب‌های خواب باید اطلاعات سلامتی و سبک‌ زندگی پیچیده‌تری را در شاخص‌های خود به‌کار گیرند.
آیا خرید یک ردیاب خواب ارزشش را دارد؟
درنهایت، نتایج ارائه‌شده توسط ردیاب‌های خواب ساعت‌های هوشمند را می‌توان صرفا یک مشاوره قلمداد کرد. این دستگاه‌ها را نمی‌توان ابزارهای تشخیصی به حساب آورد. اگر فکر می‌کنید که به اختلال خواب دچار هستید، باید به پزشک خود مراجعه کنید. پزشکان می‌توانند بیماران را با استفاده از دستگاه‌های پزشکی پیچیده و در شرایط دقیق و کنترل‌شده، مورد مطالعه قرار دهند.
اگر قصد دارید که با هدف ردیابی کیفیت خواب خود یک ساعت هوشمند را خریداری کنید، بهتر است دستگاهی را تهیه کنید که از حسگر داخلی ضربان قلب نیز برخوردار باشد. ساعت‌هایی مانند FitBit Versa 2 و یا اپل واچ از حسگر ضربان قلب برخوردار بوده و همچنین جهت ردیابی خواب شما از اپلیکیشن‌های شخص‌ ثالث نیز بهره می‌برند. پژوهش انجام‌شده توسط دانشگاه هاپکینز نسبت به ردیاب‌های خوابی که تنها از حسگرهای تحرک‌سنج جهت بررسی خواب افراد استفاده می‌کنند، بدبین است.