سیاست و بازاریابی - دهانهی جزرو، مقصد مریخنورد پرسویرنس در سیارهی سرخ، در گذشته خاستگاه دریاچهای آب شیرین بود و ازاینرو مکانی امیدبخش برای یافتن شواهد از حیات مریخی محسوب میشود.
در دو بخش پیشین داستان کاوشگر، سیر ساخت هلیکوپتر اینجنیوتی (نبوغ) و مریخنورد پرسویرنس (استقامت) را شرح دادیم و دریافتیم که چگونه این دو ربات پیشرفتهترین کاوشگرهای فضایی ساختهشده تاکنون بهشمار میآیند. اما چگونه میتوان با استفاده از خودروی خودران کوچکی چون پرسویرنس، نشانههای حیات میکروسکوپی را در جهانی بزرگ پیدا کرد؟ 16 سال پیش، کیلب فاست که بعدا از دانشگاه براون در آمریکا فارغالتحصیل شد، حفرهای جذاب را روی سطح مریخ شناسایی کرد. مریخ امروزه جهانی سرد و خشک است؛ اما شرایط همیشه اینگونه نبود. آن حفره که ازجمله مکانهایی با نشانههای آشکار حیات محسوب میشود، وقتی سیارهی سرخ اقلیمی گرمتر و مرطوبتر داشت، حاوی جریان آب مایع بود. تصویری که مدارگرد ادیسهی ناسا از حفره ثبت کرد، مجرای آب مارپیچی خشکشدهای را نشان داد که به یک طرف از دهانه منتهی میشد. در طرف دیگر دهانه، بخشی از دیواره دراثر فرسایش آبی تخریب شده بود. در بین این دو عارضه، فرورفتگی مدور بزرگی وجود داشت. دکتر فاست که اکنون دانشمند سیارهشناس در مرکز پرواز فضایی مارشال ناسا در هانتسویل آلاباما است، تنها راه تشکیل فرورفتگی را دریاچهبودن آن در گذشته میداند. این دریاچهی باستانی با نام جزرو که دهانهای با وسعت 48 کیلومتر است، توقفگاه بعدی ناسا برای جستجوی نشانههای احتمالی حیات فرازمینی در منظومهی شمسی خواهد بود.
بخش اول؛ چگونه نخستین هلی کوپتر فضایی ساخته شد؟ بخش دوم؛ چگونه ناسا برای مأموریت مریخی بعدیاش خودرویی خودران ساخت؟ بااینحال، دانشمندان مریخشناس تصور میکنند که میتوانند الگوهایی را در سنگها شناسایی کنند که ممکن است حاصل فعالیت میکروبها باشند. آب مایع لازمهی حیات است و جزرو ازجمله یکی از صدها دریاچهی پیشینی روی مریخ محسوب میشود. عارضهای که دانشمندان را به این دهانهی بهخصوص جذب کرد، بستری بود که آب بیش از 3/5 میلیارد سال پیش درون آن به دریاچه جریان داشت. حتی در وضوح متوسط از تصویر مدارگرد ادیسه، دکتر فاست بادبزنی آبرفتی از خاک و گل را دید که رودخانه به درون دهانه پاشیده بود. کندا لینچ ، دانشمند در مؤسسهی قمری و سیارهای در هیوستون میگوید این رسوب دلتایی در جزرو میتواند دربردارندهی نشانههای حیات از سه محیط متفاوت باشد: از جریانها و دریاچههای کوچکتر بالادست؛ از خود دریاچهی جزرو یا آب زیرزمینی کشیدهشده به سطح از زیر مریخ. بهگفتهی دکتر لینچ «ما میدانیم که روی زمین آن نوع رسوبات موجودات زنده را حفظ میکنند.»
مریخنورد اسپیریت در سال 2005 از پایین دیوارهی دهانهی گوسف، این تصویر از غروب خورشید را در مریخ ثبت کرد. منطقهی کلمبیا هیلز که این دهانه در آن واقع شده است، کاندیدای نهایی درنظرگرفتهشده برای محل فرود پرسویرنس بود. دکتر فاست دو دلتای جریانیافته به درون جزرو را شناسایی کرد: یک نمونهی برجستهی بزرگ در غرب و نمونهای کوچکتر و فرسایشیافتهتر در دیوارهی شمالی. دکتر گاج دریافت که این دو دلتا حاوی مواد معدنی متفاوت هستند که نشاندهندهی منشاء متفاوت رسوبات است. وجود خاک رس، مواد معدنی و کربناتی که معمولا با برهمکنش با کربن دیاکسید و آب مایع تشکیل میشود، بهوضوح نشان میدهد جزرو دریاچهی آب شیرینی بود که چندان خاصیت قلیایی یا اسیدی بالایی نداشت؛ بدین معنا که میتوانست مکانی مساعد برای پشتیبانی از حیات باشد. بتانی المان ، استاد مؤسسهی فناوری کالیفرنیا، ابتدا جزرو را بهعنوان محل فرود احتمالی مطرح کرد؛ اما بعدا پیشنهاد داد که دکتر گاج در کارگاه بازبینی محلهای فرود، دلایلش را برای انتخاب جزرو ارائه دهد. در سال 2017، دانشمندان مأموریت پرسویرنس، تعداد کاندیداها را به سه مورد کاهش دادند و درنهایت جزرو شرایط لازم را کسب کرد. دو محل دیگر، منطقهی کلمبیا هیلز در دهانهی گوسف که مریخنورد اسپیریت ناسا آن را کاوش کرد و محدودهای آتشفشانی باستانی بهنام سیرت شمال شرقی بود که چشمههای آب گرم و برف ذوبشده داشت و بالقوه محیطی مناسب برای برخی میکروبها بهشمار میرفت. تیم علمی بعدا کاندیدای نهایی چهارمی اضافه کرد که بهدلیل قرارگیری تقریبی بین جزرو و سیرت شمال شرقی با عنوان غیررسمی میانراه نامیده شد. میانراه خصوصیات زمینشناسی مشابه با سیرت شمال شرقی دارد؛ اما بهقدر کافی به جزرو نزدیک است تا اگر پرسویرنس بهاندازهی کافی دوام آورد، بتواند هر دو مکان را کاوش کند و بدین وسیله تیم مأموریت با یک تیر دو نشان بزند. پس از آخرین کارگاه در اکتبر 2018، ناسا تصمیمش را گرفت.
دانشمندان در فوریهی 2020، مأموریت پرسویرنس را در بستر دریاچهی واکر در نوادا شبیهسازی کردند (راست). سنگهای رسوبی لایهلایهی استروماتولیت در بستر دریاچه درجریان آزمایش میدانی در نوادا (چپ). برای دیدن نشانهای احتمالی از موجودات باستانی مریخی باید همچنان مدتها منتظر بمانیم. پرسویرنس پنجشنبه برفراز راکت اتلس 5 از کیپ کاناورال آمریکا پرتاب شد و تقریبا 7 ماه دیگر در 29 بهمن به مریخ خواهد رسید و پس از گذراندن فرایندی بسیار خطرناک و دلهرهآور روی سطح سیارهی سرخ فرود خواهد آمد.
http://www.PoliticalMarketing.ir/fa/News/144121/داستان-کاوشگر--چگونه-ناسا-بهترین-مکان-را-برای-فرود-پرسویرنس-روی-مریخ-پیدا-کرد؟