سیاست و
بازاریابی -
١٥٧
٠
زومیت / احتمالا ویدیوی مربوطبه کتک خوردن یک ربات توسط انسانها را در رسانههای اجتماعی دیدهاید. ویدیوی مذکور، نقیضهای تمام و کمال از کلیپهایی است که مهندسان شرکت مهندسی بوستون داینامیکس (Boston Dynamics) از ربات اطلس (Atlas) منتشر کردند. این ویدئو یک تصویر CGI (تصویر تولیدشده توسط کامپیوتر) کاملا دقیق از رباتی را نشان میدهد که به روشهای مختلف کتک میخورد و در انتهای ویدئو، عصبانی میشود و به روی انسانها اسلحه میکشد.
شاید این ویدئو را قبلا دیده باشید و در ابتدا تصور کرده باشید که همهی اتفاقات آن واقعی است. شاید حتی دلتان برای آن ربات هم سوخته باشد و از دست آدمهای ویدئو عصبانی هم شده باشید. خیلیها از خودشان پرسیدند چرا دارند رباتهای بیچاره را میزنند؟ واکنشِ قابلپیشبینی نسبت به اینگونه صحنهها چنین است: «درست است که رباتها چیزی احساس نمیکنند؛ ولی این دلیل نمیشود که انسانها هر طور دلشان خواست با آنها رفتار کنند». کاملا قابل درک است! این ویدئو یکی از مشکلاتی را نشان میدهد که در صورت فراگیر شدن رباتهایی مانند اطلس در زندگی روزمره، انسانها با آن روبهرو خواهند بود.
بهطور خلاصه، خشونتی که در این ویدئو به تصویر کشیده شده، خشونتی واقعی علیه یک ربات الکی و دروغین است؛ اما همهی اینها ما را به سمت این پرسش سوق میدهد که: آیا صدمه زدن به رباتها اشکال ندارد؟ البته که نه. رباتها هوشیار نیستند و نمیتوانند درد را احساس کنند. در نتیجه، شما آنها را نمیآزارید؛ بلکه فقط خرابشان میکنید. دلسوزی برای رباتها مثل این است که با بشقابی که از دستتان ول میشود و به زمین میافتد همدردی کنید یا اینکه از حقوق خودروهایی که اوراق میشوند دفاع کنید.
اما برخلاف همهی این استدلالها، باز هم دل انسانها برای رباتها به رحم میآید. پژوهشهای زیادی نشان دادهاند که خیلی راحت میتوان انسانها را به رفتار و برخورد انسانی با رباتها واداشت. مثلا اگر رباتی از اپراتورش بخواهد خاموشش نکند، آن فرد از خاموشکردن آن ناراحت خواهد شد، یا اگر رباتی مانند یک انسان مقتدر و صاحب قدرت دستور بدهد فرد زیردستش حتما از دستوراتش پیروی خواهد کرد یا حتی ممکن است که انسانها از لمس بخشهای خاصی از اندام رباتها دچار شرم و خجالت بشوند.
آنچه گفتهشد، چندان جای تعجب ندارد؛ انسانها با هر چیزی که به نظرشان آشنا برسد، احساس همدردی میکنند. بهگفتهی کیت دارلینگ، پژوهشگر دانشگاه MIT و کارشناس اخلاق هوش مصنوعی و ربات:
از نظر زیستی، ما طوری ساخته شدهایم که برای تک تک حرکتهایی که در فضای فیزیکی ما اتفاق میافتد و ما این فضا را کاملا خودمختار میپنداریم، هدف و حیات قائل هستیم. بنابراین مردم با رباتها طوری رفتار میکنند که گویی آنها زنده هستند.