چاپ

سیاست و بازاریابی - زومیت / به‌تازگی ایمیل‌هایی از بیل گیتس، بنیان‌گذار و مدیرعامل پیشین مایکروسافت، رسانه‌ای شده است که نشان می‌دهد وی در سال 2003 به‌شدت تحت تأثیر راه‌اندازی فروشگاه نرم‌افزاری آیتونز قرار گرفته است.
با نگاهی گذرا به تاریخچه‌ی صنعت تکنولوژی متوجه می‌شویم که اپل همواره تأثیر انکارناپذیری در این دنیای غنی و جذاب داشته است. در کارنامه‌ی این شرکت محصولاتی دیده می‌شود که به‌طور قطع می‌توان گفت جریان صنعت و بازار را به‌کلی تغییر دادند و استاندارد جدیدی در این صنعت وضع کردند؛ اما اپل پیش از اینکه به غول دنیای فناوری و شرکتی میلیارد دلاری تبدیل شود، شرایط بسیار سختی پشت سر گذاشته و حتی در مقطعی تا یک قدمی ورشکستگی پیش رفته است.
اپل در انتهای دهه‌ی 90 میلادی اوضاع آن‌چنان مساعدی تجربه نمی‌کرد و انبوهی از پروژه‌های آن با شکست تجاری مواجه می‌شدند؛ همین امر سبب شد استیو جابز که برای مدتی شرکت خود را ترک کند و با پیشنهاد مدیرعامل وقت شرکت، گیل آملیو، به اپل بازگردد و شاید این بازگشت را آغازگر دوره‌ای طلایی در اپل توصیف کرد که دو انقلاب در صنعت موسیقی و گوشی‌ هوشمند را شکل داد. اپل درواقع به یک پوست‌اندازی نیاز داشت و استیو جابز وظیفه مهمی در این فرایند ایفا می‌کرد.
با شروع دهه 2000، اپل سیلی از محصولات نوآورانه روانه بازار کرد که از آن‌ها به‌عنوان زیربنای شرکت یاد می‌شود. در این‌ میان، آیپاد با محبوبیت خود و جابه‌جا کردن رکوردهای فروش نقش بسزایی در گسترش فعالیت‌های اپل در حوزه موسیقی داشت؛ اما این آیتونز بود که به‌نوعی انقلاب موسیقی دیجیتال را رقم زد. بعد از گذشت سال‌ها، ایمیل‌هایی از بنیان‌گذاران مایکروسافت منتشر شده است که نشان می‌دهد صنعت موسیقی از ورود اپل به این حوزه متحیر شده است و ظاهرا عملکرد بسیار خوب اپل در متقاعد کردن ناشران برای انتشار موسیقی‌ در این پلتفرم، در کنار یک رابط کاربری زیبا و کاربرپسند ضربه‌ی مهلکی به ردموندی‌ها وارد کرده است.
در آن مقطع، مایکروسافت در تلاش بود تا خدمات توزیع موسیقی خود را ارائه بدهد و استیو جابز با راه‌اندازی سرویس آیتونز که بسیار بهتر از سایر سرویس‌های پخش موسیقی دیجیتال بود، به‌نوعی صنعت موسیقی و مایکروسافت را متحیر کرد. بیل گیتس در یکی از ایمیل‌های افشاشده می‌نویسد:
توانایی استیو جابز تمرکز روی چندین موضوع مهم است. وی باعث می‌شود افراد از رابط کاربری درستی بهره‌مند شوند و موارد انقلابی را بازاریابی می‌کند. این موضوع شگفت‌انگیزی است‌ و این بار، استیو به‌نوعی استعداد خود را در به‌ دست‌ آوردن یک معامله صدور مجوز بهتر از هر سرویس یا شرکت دیگری برای نشر موسیقی به‌ دست آورده است.
گفته‌های گیتس به این نکته اشاره دارد که تا آن زمان، هیچ سرویس پخش دیجیتالی نتوانسته بود تجربه کاربرپسند را ارائه بدهد و از سوی دیگر، سرویس‌های دیجیتال توانایی گرفتن مجوز حق نشر از خوانندگان و استودیوهای موسیقی نداشتند. این دقیقا همان جایی است که اپل یک‌باره با رونمایی از آیپد و متعاقباً آیتونز، رهبری را بر عهده گرفت. گیتس در این باره می‌گوید:
این برای من بسیار عجیب است. شرکت‌های حوزه موسیقی خدماتی ارائه می‌دهند که واقعاً برای کاربر مفید نیست و به‌طور مداوم مورد بررسی قرار گرفته است. [اکنون چطور] آن‌ها تصمیم می‌گیرند که به اپل توانایی انجام کار بسیار خوب را بدهند؟
آیتونز اپل با داشتن یک رابط کاربری زیبا و ویژگی‌های هوشمند نظیر پردازش صدا، به اشتراک‌گذاری محتوا با استفاده از یک رابط کاربری بصری و... پایه اصلی برای علاقه‌مندان به موسیقی دیجیتال بود. همچنین افزودن ویترین فروشگاه به نرم‌افزار تأثیر انکارناپذیری در محبوبیت این سرویس برای ناشران ایفا کرد. یکی دیگر از ایمیل‌ها نشان می‌دهد که بیل گیتس تحت تأثیر عملکرد فوق‌العاده آیتونز تصمیم گرفته است به‌سرعت رقیبی برای آن ایجاد کند؛ اما مایکروسافت هیچ‌وقت در صنعت موسیقی موفق نشد. ایمیل یادشده به شرح زیر است:
حالا که جابز این کار را انجام داده است، ما نیز باید سریع به آن دست یابیم تا به جایی برسیم که [سرویس ما] از رابط کاربری و امتیازات خوبی برخوردار باشد. من مطمئن نیستم مشکلات چیست؛ اما فکر می‌کنم ما به برنامه‌ای نیاز داریم تا ثابت کنیم حتی اگر جابز ما را کمی تحت فشار قرار داد، ما سریع حرکت می‌کنیم و بازی را بهتر انجام می‌دهیم.
مایکروسافت سرانجام MSN Music را در سال 2004 راه‌اندازی کرد. این سرویس با توجه به مشکلات و عملکرد نه‌چندان رقابتی‌ در سال 2008 متوقف شد تا سهم خود را به دیگر سرویس پخش محتوای دیجیتال ردموندی‌ها، یعنی Zune بدهد که آن نیز یک شکست دیگر در کارنامه‌ی مایکروسافت محسوب می‌شود و در سال 2012 کاملا متوقف شد.
اپل بیش از یک دهه تسلط بر بازار موسیقی دیجیتال، سرانجام در سال 2014 بیتس را به مبلغ 3 میلیارد دلار خریداری کرد و به‌ دنبال آن، سرویس استریم موسیقی اپل موزیک را در سال 2015 ایجاد کرد و از آن موقع توانسته است سهم خوبی از بازار را تصاحب کند.